Nederlands vs. Europees bankbeslag: de verschillen

Geplaatst door: Vincent Melens

In Nederland heeft een schuldeiser veel mogelijkheden om verhaal van zijn vordering(en) zeker te stellen. Er kan in Nederland bijvoorbeeld relatief eenvoudig (conservatoir) beslag worden gelegd op de tegoeden van een schuldenaar bij een Nederlandse bank. Dit wordt een bankbeslag genoemd. Voor een schuldeiser met een vordering op een in het buitenland gevestigde partij was het altijd lastiger om zijn verhaal zeker te stellen. Was, want vanaf 18 januari 2017 werd het zogenaamde Europese bankbeslag mogelijk: een bankbeslag op de bankrekeningen van een schuldenaar in een andere Europese lidstaat. Maar,hoe werkt het Europees bankbeslag? In deze bijdrage van mr. Vincent Melens leest u meer over het Europees bankbeslag.

Conservatoir bankbeslag in Nederland

Het (laten) leggen van een conservatoir bankbeslag is in Nederland relatief eenvoudig. Het Nederlandse recht is daarin een vreemde eend in de bijt. In veel andere landen is het leggen van een bankbeslag (veel) moeilijker. Een conservatoir bankbeslag zorgt ervoor dat een schuldenaar niet langer kan beschikken over zijn gehele banksaldo. Hij zal daardoor (sneller) geneigd zijn om de vordering alsnog te voldoen. Het Nederlandse bankbeslag kan daarmee (ook) een effectief drukmiddel zijn. Een bankbeslag heeft echter als primair doel dat de schuldeiser zijn vordering daadwerkelijk te gelde kan maken als hij door de rechter in het gelijk wordt gesteld.

Tot 18 januari 2017 was het voor een schuldeiser met een vordering op een in het buitenland gevestigde schuldenaar lastig(er) om beslag te leggen op de bankrekeningen van die schuldenaar. Vanaf die datum werd het voor de schuldeiser met een vordering op een schuldenaar gevestigd in een andere Europese lidstaat (met uitzondering van Groot-Brittannië en Denemarken) mogelijk om conservatoir beslag te leggen op diens bankrekeningen in die andere lidstaat. De invoeringswet van de Europese Verordening (EU 655/2014) trad per die datum officieel in werking. Dit Europees bankbeslag kan worden gelegd met een zogenaamd European Account Preservation Order (“EAPO”).

Europees bankbeslag

Met de invoering van het Europees bankbeslag is het voor een schuldeiser mogelijk geworden om bij een Nederlandse rechter een EAPO te krijgen voor beslaglegging op de bankrekening  in een andere lidstaat. Een schuldeiser kan bij de rechter om een Europees bankbeslag verzoeken door de indiening van een standaardformulier. Het leggen van een Europees bankbeslag is, met andere woorden, eveneens relatief eenvoudig. De schuldeiser kan dit formulier zelf invullen en indienen, hiervoor heeft hij geen advocaat nodig. Daarmee verschilt het aanvragen van een Europees bankbeslag inhoudelijk van de Nederlandse procedure voor het verkrijgen van verlof tot het leggen van bankbeslag. Bij de Nederlandse procedure is immers wel de hulp van een advocaat vereist. Maar, er zijn meer belangrijke verschillen tussen het Nederlandse en het Europees bankbeslag. Waaronder belangrijke verschillen, als:

1. De reikwijdte van het Europees bankbeslag

Het Europees bankbeslag blokkeert het saldo van de bankrekening van de schuldenaar slechts tot de hoogte van de vordering van de schuldeiser. De beslaglegger van een Europees is verplicht om het overige saldo zo snel mogelijk weer vrij te geven. Terwijl bij het Nederlandse bankbeslag, in beginsel, het gehele tegoed van de schuldenaar wordt getroffen.

2. De vrees voor verduistering

De rechter geeft het verlof tot het leggen van een Europees bankbeslag slechts af, als daarvoor een dringende reden bestaat. Hierbij speelt de vrees dat latere inning van de vordering onmogelijk kan worden gemaakt, een belangrijke rol. Dit wordt de ‘vrees voor verduistering‘ genoemd. Bij het vragen van verlof voor het leggen van Nederlands bankbeslag hoeft zo een vrees niet te bestaan. Sterker, de schuldeiser hoeft naar Nederlands recht een dergelijke vrees niet (eens) te stellen bij een bankbeslag.

3. Snel kennis of beslag doel trof

Een ander belangrijk verschil: hoe snel weet een schuldeiser of ‘zijn’ beslag doelt treft? In Nederland is een bank verplicht om (pas) na vier weken, na beslaglegging, de beslaglegger in kennis stellen over het tegoed dat zijn beslag heeft geraakt. Ondanks het leggen van beslag, verkeert de schuldeiser tot die tijd in onzekerheid. Bij een Europees bankbeslag heeft de beslaglegger veel sneller uitsluitsel. Bij een Europees bankbeslag moet de bank namelijk al binnen drie dagen de beslaglegger in kennis te stellen over het door het beslag getroffen tegoed.

Advocaat beslag- en executierecht

Het Europees bankbeslag biedt een schuldeiser met een vordering op een in het buitenland gevestigde schuldenaar een extra mogelijkheid om zijn verhaal zeker te stellen. Toch wordt er relatief weinig gebruik gemaakt van het Europees bankbeslag. Wilt u meer weten over het Europees bankbeslag? Of wilt u Europees bankbeslag (laten) leggen? Aarzelt u dan niet om contact op te nemen met advocaat beslag- en executierecht mr. Vincent Melens van Flinck Advocaten op telefoonnummer 020 – 26 10 234 of per e-mail: [email protected]