Een vennootschap onder firma zonder contract, is dat mogelijk?

Geplaatst door: Mathieu Vreeswijk

Ons rechtssysteem kent diverse ondernemingsvormen, met en zonder rechtspersoonlijkheid. Vormen met een rechtspersoonlijkheid zijn bijvoorbeeld de besloten vennootschap en de naamloze vennootschap. Hiervoor is bepaald dat zij worden opgericht bij een notariële akte. Een personenvennootschap, zoals de maatschap en de vennootschap onder firma zijn voorbeelden welke geen rechtspersoonlijkheid hebben. Het kan bij een vennootschap voorkomen dat de afgesproken afspraken niet (tijdig) op papier worden gezet. Welke gevolgen heeft dit en kan een vennootschap onder firma bestaan zonder v.o.f. contract? Advocaat mr. Mathieu Vreeswijk van Flinck Advocaten over de vennootschap onder firma zonder contract. 

Wat is een v.o.f

De wet geeft dat de v.o.f. een bijzondere vorm van de maatschap is. Voor de beantwoording van de vraag ‘wat is een v.o.f.?’ dient dus ook te worden gekeken naar de wetsbepalingen van de maatschap. Artikel 7A:1655 BW bepaalt: ‘Maatschap is eene overeenkomst, waarbij twee of meerdere personen zich verbinden om iets in gemeenschap te brengen, met het oogmerk om het daaruit ontstaande voordeel met elkander te deelen.‘

Als dit artikel wordt ontleed dan komen er vier essentiële elementen naar voren. Indien alle vier de elementen aanwezig zijn, dan is daarmee de personenvennootschap geboren. Voor het ontstaan van een maatschap dient sprake te zijn van:

1. een overeenkomst;
2. samenwerking (samenwerking impliceert een bepaalde gelijkwaardigheid);
3. de inbreng van ‘iets’, zoals arbeid, vlijt of vermogen; en tot slot
4. dat het door de werkzaamheden ontstane voordeel (zowel positief als negatief) wordt verdeeld.

Voor de v.o.f. geeft artikel 16 Wetboek van Koophandel het volgende:

‘De vennootschap onder eene firma is de maatschap, tot de uitoefening van een bedrijf onder eenen gemeenschappelijken naam aangegaan’. Dit artikel geeft dat er sprake dient te zijn van:

1. een bedrijf
2. onder een gemeenschappelijke naam

Een vennootschap onder firma is dus een bedrijf dat onder de gemeenschappelijke naam wordt aangegaan, in een overeenkomst waarin twee of meer vennoten de samenwerking vastleggen. Beide vennoten dienen ‘iets’ in te brengen en de opbrengsten (en verliezen) dienen te worden gedeeld in een bepaalde verhouding.

De v.o.f. overeenkomst is vormvrij

Het sluiten van overeenkomsten is in beginsel vormvrij, dat wil zeggen dat overeenkomsten in iedere vorm, en dus ook mondeling, kunnen worden aangegaan. Ook voor de v.o.f. overeenkomst bestaan geen specifieke vormvereisten. Een vennootschap onder firma kan dus zonder schriftelijke v.o.f. overeenkomst bestaan. In de rechtspraak is aan bod gekomen dat een maatschapsovereenkomst (en dus in beginsel ook een v.o.f. overeenkomst) zelfs stilzwijgend kan worden aangegaan.

Inschrijving in het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel

Voor alle ondernemingsvormen, dus ook voor de v.o.f., bestaat de verplichting tot inschrijving in het Handelsregister bij de Kamer van Koophandel. Deze inschrijving is echter geen constitutief vereiste. Dat betekent dat ook zonder inschrijving in het Handelsregister een v.o.f. kan bestaan.

Zonder v.o.f. contract in de knel met het wettelijke bewijsvoorschrift ex artikel 22 WvK

Indien het bestaan van een v.o.f. in een gerechtelijke procedure door één van de mede vennoten wordt betwist, dan dient het bestaan van de v.o.f. te worden bewezen door degene die zich op het bestaan daarvan beroept. Indien u niet in het bezit bent van een v.o.f. contract, dan kan het zo zijn dat u aan het kortste eind trekt en dat de rechter het bestaan van de v.o.f. niet bewezen acht. Volgens het wettelijke bewijsvoorschrift dat is neergelegd in artikel 22 Wetboek van Koophandel kan alleen met een authentieke of onderhandse akte het bestaan van de v.o.f. worden bewezen. In de rechtspraak is de strekking van dit artikel behoorlijk opgerekt en kan ook met andere schriftelijke bewijsstukken het bewijs worden geleverd, zoals bijvoorbeeld briefwisselingen tussen de vennoten.

Slotsom

Het is niet noodzakelijk maar wel bijzonder nuttig is om voorafgaand aan het ontplooien van de werkzaamheden een deugdelijk v.o.f. contract op te stellen. Waarin zaken worden geregeld rondom de verdeling van de winst, de vertegenwoordigingsbevoegdheid of de uiteindelijke ontbinding van een v.o.f. Heeft u nog vragen? Neem dan vrijblijvend contact op met advocaat mr. Mathieu Vreeswijk van Flinck Advocaten op telefoonnummer 020 – 26 10 234 of per e-mail: [email protected]