Financiering door crowdfunding

Geplaatst door: Vincent Melens

Crowdfunding is een opkomend fenomeen en vormt een steeds serieuzer alternatief voor de meer traditionele vormen van financiering (zoals een bancaire lening of de uitgifte van aandelen). Door middel van een zgn. crowdfundingscampagne trekt een ondernemer (start)kapitaal aan voor een nieuwe onderneming of project. Maar wat is crowdfunding precies vanuit juridisch perspectief? Ondernemingsrecht advocaat mr. Vincent Melens van Flinck Advocaten over financiering door crowdfunding.

Crowdfunding

Crowdfunding geldt als alternatief voor traditionele vormen van financiering zoals bankleningen of de uitgifte van aandelen. Crowdfunding geschiedt in vele verschillende vormen, waarbij in de regel drie partijen een rol spelen. Degene die financiering zoekt: de geldnemer. Degene die investeert: de geldgever. En tot slot de exploitant van het crowdfundingplatform (zoals Indiegogo of Kickstarter): de crowdfunder.

Daarnaast bestaat er een zekere basisstructuur: iedere crowdfundingscampagne vindt plaats op projectbasis en dient ter financiering van een vooraf duidelijk omschreven doel. Crowdfunding voor doorlopende activiteiten van een onderneming is (vaak) niet mogelijk. Elke campagne heeft eigen voorwaarden voor een succesvolle afronding. De belangrijkste daarvan is het doelbedrag. Het doelbedrag is het bedrag dat ten minste moet worden aangetrokken om de crowdfunding succesvol af te ronden. Dit bedrag moet worden opgehaald binnen een afgebakend tijdvlak; de crowdfundingsperiode.

Juridische kwalificatie van crowdfunding

De vier meest gangbare vormen van crowdfunding zijn:

  • Donatie;
  • Sponsoring;
  • Lenen;
  • Investeren

Donatie

In geval van crowdfunding door donatie geeft de geldgever zijn geld voor een bepaald (goed) doel. Daarbij is kenmerkend dat de geldgever daar niets (tastbaars) voor terug krijgt. Gedacht kan worden aan een donatie voor de bouw van een school, het opnemen van een cd of (zelfs) de operatie van een huisdier.

Sponsoring

Ook kan de campagne worden vormgegeven als sponsoring. In dat geval ontvangt de geldgever – in tegenstelling tot bij een donatie – wel een tegenprestatie. Deze tegenprestatie kan worden ingevuld op verschillende manieren, maar bestaat vaak uit een exemplaar van het eindproduct van het project waarin geïnvesteerd wordt. Bekende voorbeelden zijn het slimme horloge van Pebble, de multifunctionele koelbox van The Coolest Cooler, of de kleine intelligente drone van Zano.

Lenen

Crowdfunding kan ook plaatsvinden door middel van een lening. Het gaat de geldgever dan om een return of investment. In dat geval ontvangt de  geldgever van de geldnemer maandelijkse een aflossing (vermeerderd met rente). Deze vorm geldt als een geldleenovereenkomst tussen geldnemer en geldgever.

Investeren

Tot slot bestaat de mogelijkheid om de crowdfunding vorm te geven als investering. Dat is doorgaans de meest ingewikkelde vorm van crowdfunding. Er wordt dan gebruik gemaakt van financiële instrumenten zoals het uitgeven van aandelen en/of obligaties. De geldgever ontvangt rendement op zijn investering, bijvoorbeeld in de vorm dividend.

Verhouding tussen partijen

Bij crowdfunding is sprake van een driehoeksverhouding tussen de betrokken partijen (geldlener, geldgever en crowfunder). De crowdfunder vervult een intermediaire rol met als doel het tot stand brengen van een overeenkomst tussen geldnemer en geldgever. In de regel treedt hij daarbij op als (onmiddellijk) vertegenwoordiger van geldnemer.

De overeenkomst tussen geldnemer en geldgever is een voorwaardelijke overeenkomst als bedoeld in artikel 6:21 BW. De uitvoering is namelijk afhankelijk van de uitkomst van de crowdfundingscampagne. Als bijvoorbeeld het doelbedrag niet wordt behaald, dan komt aan de overeenkomst geen werking toe.

De precieze uitwerking van de overeenkomst tussen geldnemer en geldgever hangt vervolgens sterk af van de wijze van financieren en de specifieke afspraken die partijen daarover gemaakt hebben.

Indiegogo

Indiegogo is samen met Kickstarter een van de belangrijkste crowdfundingsplatforms. Uit de algemene voorwaarden van Indiegogo volgt dat de geldnemer met geldgever een tegenprestatie kan afspreken. Het is echter niet toegestaan om een winstdeling of terugbetaling overeen te komen. Daaruit volgt dat het op het Indiegogo-platform niet mogelijk is om de campagne vorm te geven als lening of investering, waardoor een Indiegogo-campagne – vanuit juridisch perspectief – als donatie of sponsoring aangemerkt zal moeten worden.

Meer informatie?

Wilt u meer informatie over financiering door crowdfunding, advies over crowdfundingsmogelijkheden voor uw onderneming of de mogelijke valkuilen, aarzelt u dan niet om contact op te nemen met ondernemingsrecht advocaat Vincent Melens van Flinck Advocaten op het telefoonnummer 020 – 26 10 234 of per e-mail: [email protected]