Natrekking, uitgelegd

Geplaatst door: Mathieu Vreeswijk

Natrekking is een bijzondere vorm van eigendomsverkrijging. De eigenaar van een perceel grond wordt zonder overdracht eigenaar van de gebouwen die daarop worden gerealiseerd. Hoe werkt dit precies? Wat is het verschil tussen horizontale en verticale natrekking en kan je natrekking ook voorkomen? Advocaat mr. Mathieu Vreeswijk van Flinck Advocaten over natrekking.

Wettelijke regeling, natrekking indien duurzaam met de grond verenigd

De wet geeft in artikel 5:20 BW dat ‘de eigendom van de grond omvat, voor zover de wet niet anders bepaalt, (…) gebouwen en werken die duurzaam met de grond zijn verenigd, hetzij rechtstreeks, hetzij door vereniging met andere gebouwen en werken, voor zover ze geen bestanddeel zijn van eens anders onroerende zaak.

Of een gebouw of werk duurzaam met de grond is verenigd hangt af van de aard en inrichting daarvan. Wanneer de aard en inrichting naar de maatschappelijke verkeersopvatting zodanig is om duurzaam ter plaatse te blijven, is er sprake van duurzame vereniging met de grond en daarmee natrekking. Het is daarbij niet relevant of er een (technische) mogelijkheid bestaat om het gebouw te verplaatsen of uit elkaar te halen. De toets lijkt vrij eenvoudig maar in het verleden heeft het toch tot de nodige discussie geleid. Zo heeft de rechtspraak inmiddels uitgewezen dat zowel een Portacabin als een grafteken duurzaam met de grond zijn verenigd en door de natrekking als onroerend kwalificeren.

Twee vormen, verticale natrekking en horizontale natrekking

De wet maakt onderscheid tussen twee vormen van natrekking: verticale natrekking en horizontale natrekking. Verticale natrekking houdt in zijn meest simpele vorm in dat een gebouw dat op een stuk grond staat daarbij gaat behoren. (voorbeeld links). Horizontale natrekking houdt in dat bestanddelen van een onroerende zaak, zoals een kelder, uitbouw of een balkon die zich niet direct boven (of onder) de eigen grond bevinden maar wel deel uitmaken van het gebouw, nagetrokken worden als bestanddeel. (voorbeeld onder)

Natrekking

Doorbreking van natrekking, het opstalrecht

Het opstalrecht geeft de mogelijkheid om op of boven een onroerende zaak van een ander iets in eigendom te hebben of te verkrijgen. Denk bijvoorbeeld aan een stacaravan op een perceel grond van de gemeente. Door het vestigen van het opstalrecht wordt voorkomen dat de gemeente eigenaar wordt van de stacaravan terwijl deze daar mogelijk ‘naar de maatschappelijke verkeersopvatting is geplaatst om duurzaam ter plaatse te blijven’. Hiermee kan dus in afwijking van de hoofdregel (natrekking) een scheiding van eigendom plaatsvinden. Het opstalrecht is in de vastgoedpraktijk een handzaam middel bij meerlaagsgrondgebruik, zoals tunnelbouw, bruggenbouw en het inrichten van stedelijke vastgoedprojecten.

Meer informatie?

Wilt u meer informatie over horizontale of verticale natrekking? Aarzelt u dan niet om contact op te nemen met advocaat vastgoedrechtMathieu Vreeswijk van Flinck Advocaten op telefoonnummer 020 – 26 10 234 of per e-mail: [email protected]