Beslag op een domeinnaam leggen, kan dat?

Geplaatst door: Mathieu Vreeswijk

In de praktijk wordt steeds vaker de vraag voorgelegd of het mogelijk is om beslag te leggen op een domeinnaam. Het gaat dan in de regel om een (conservatoir) leveringsbeslag op een domeinnaam. Een beslag dat strekt tot afgifte of overdracht van de domeinnaam aan de beslaglegger. Voordat antwoord kan worden gegeven op de vraag of beslag kan worden gelegd op een domeinnaam, is het noodzakelijk te bepalen wat een domeinnaam juridische zin precies is. In deze bijdrage van mr. Mathieu Vreeswijk leest u meer over de juridische kwalificatie van een domeinnaam en beslag op een domeinnaam.

Wat is een domeinnaam?

Iedereen zal een idee hebben bij wat een domeinnaam is. Degene die dit artikel leest, zal in de adresbalk van zijn browser kunnen lezen dat hij zich bevindt op de website van www.flinckadvocaten.nl. Dit is de domeinnaam van ons kantoor. Technisch gezien is een domeinnaam, niets anders dan een mogelijkheid om met een unieke naam te verwijzen naar een bepaald IP-adres. Dit met behulp van een domain name system (DNS) server en een koppeling door SIDN (Stichting Internet Domeinregistratie Nederland) aan een IP-adres, een stichting die in Nederland alle domeinnamen beheert en verwijst naar IP-adressen.

Maar wat is in juridisch perspectief een domeinnaam precies? Kort gezegd is in de Nederlandse jurisprudentie uitgemaakt dat een domeinnaam een vorderingsrecht is van degene die de domeinnaam heeft geregistreerd bij SIDN om voor hem deze domeinnaam te verbinden aan een bepaald IP adres. Andere theorieën die in de juridische literatuur zijn opgegaan zijn daarmee verlaten. Een domeinnaam is daarmee geen intellectueel eigendomsrecht, geen absoluut recht en geen recht ‘sui generis’. Zie het arrest van het Gerechtshof Den Bosch, 17 januari 2017, waarin dat wordt bevestigd.

Beslag op een domeinnaam

Een vorderingsrecht op een domeinnaam kwalificeert op grond van artikel 3:6 BW als een vermogensrecht, welke vermogensrechten op grond van 3:1 BW worden gelijk gesteld met goederen. Een vorderingsrecht is daarmee vatbaar voor (conservatoir) beslag op de voet van artikel 730 Rv, waarin is bepaald dat:

Ieder die recht heeft op afgifte van een roerende zaak of levering van een goed [lees ook: domeinnaam ingevolge artikel 3:6 BW jo 3:1 BW] of die zodanig recht door een rechterlijke uitspraak tot vernietiging of ontbinding kan verkrijgen, kan deze zaak of dit goed ter bewaring van dit recht in beslag nemen.

In de praktijk komt het geregeld voor dat de wens bestaat om leveringsbeslag te leggen op een domeinnaam. Leveringsbeslag gaat altijd vooraf aan een vordering tot levering c.q. afgifte. Afgifte kan bijvoorbeeld worden gevorderd wanneer iemand de domeinnaam onder zich houdt, maar op grond van een overeenkomst gehouden is die te leveren. Een ander praktijkvoorbeeld kan zijn gelegen in een handelsnaamgeschil, waarbij een partij inbreuk maakt op de handelsnaam en in het verlengde daarvan afgifte vordert van de inbreuk makende domeinnaam. Zie daarvoor ter illustratie een arrest van het Gerechtshof Amsterdam.

Verhaalsbeslag op een domeinnaam

Alhoewel in de literatuur over het algemeen wordt aangenomen dat naast leveringsbeslag ook een verhaalsbeslag op een domeinnaam mogelijk is, wordt dat bij de rechtbanken over het algemeen niet aangenomen. Zie daarvoor de beslagsyllabus (versie november 2017, pagina 27). Persoonlijk ben ik van mening dat verhaalsbeslag op een domeinnaam ook tot de mogelijkheden zou moeten behoren, nu in de regel een domeinnaam een economische waarde vertegenwoordigt en schuldenaren met hun gehele vermogen instaan voor het voldoen van hun schuldeisers ex artikel 3:276 BW.

Geen derdenbeslag op domeinnaam

Aangenomen wordt dat beslag op een domeinnaam onder de schuldeiser van die vordering zelf dient te worden gelegd. Een derdenbeslag, bijvoorbeeld onder SIDN wordt niet mogelijk geacht nu de vordering (tot instandhouding van de koppeling tussen de unieke domeinnaam en het IP-adres) geen vordering is tot het betalen van geld of afgifte van enig goed, zoals bedoeld in artikel 475Rv.

Advocaat beslag en executierecht

Heeft u recht op levering van een domeinnaam, of wordt u geconfronteerd met een (onterecht) beslag op uw domeinnaam. Neem dan contact op met een gespecialiseerde advocaat beslag- en executierecht van Flinck Advocaten via: [email protected] of via 020-2610234