Beslag gelegd op rekening van de Staatsloterij

Geplaatst door: Vincent Melens

Afgelopen week werd het groots aangekondigd in het nieuws: Loterijverlies heeft voor bijna EUR 122 miljoen beslag gelegd op rekening van de Staatsloterij. Uit de verschillende berichten die hierover in de media zijn verschenen, blijkt dat het niet voor iedereen even duidelijk is hoe er precies beslag wordt gelegd en wat daarbij allemaal komt kijken. Advocaat Vincent Melens van Flinck Advocaten maakt een reconstructie aan de hand van de beschikbare informatie hierover in de verschillende media en legt uit hoe beslag leggen daadwerkelijk werkt. 

Wat er vooraf ging

In 2008 is een stichting opgericht: Stichting Loterijverlies. Dit is gebeurd naar aanleiding van de uitzending van Tros Radar van 29 oktober 2007 over de staatsloterij en de hierdoor ontstane publieke discussie. Via de website www.loterijverlies.nl hebben zich een groot aantal personen bij Stichting Loterijverlies aangemeld. Naar verluidt zelf bijna 200.000 gedupeerden. Na veel juridisch getouwtrek heeft de Hoge Raad uiteindelijk in 2015 bepaald dat de Staatsloterij deelnemers heeft misleid door in de periode 2000 en 2008 ook niet verkochte loten mee te laten doen in de trekkingen.

Vervolgens zijn de Stichting Loterijverlies.nl, diens bestuurder de buitenlandse vennootschap Breton Limited en de uiteindelijk bestuurder de heer Roet zelf onder vuur komen te liggen. Dit heeft er uiteindelijk toe geleid dat de rechtbank Noord-Holland in 2016 het bestuur van de Stichting Loterijverlies – de buitenlandse vennootschap Breton Limited – heeft geschorst. Daartoe heeft de rechtbank besloten omdat zij het vermoeden heeft gekregen dat de vennootschap Breton Limited de inleggelden van de deelnemers besteed heeft op zodanige wijze dat dit strijdig is met het statutair omschreven doel van Stichting Loterijverlies. Daarbij zou het onder meer gaan om de financiering van de privé woning van de heer Roet. Tegen deze uitspraak is – zonder resultaat – hoger beroep ingesteld bij het Gerechtshof Amsterdam.

Sindsdien is de voormalig bestuurder Breton Limited geschorst en wordt de Stichting Loterijverlies bestuurd door een door de rechtbank benoemde tijdelijke bestuurder. Uit de media blijkt dat in dit geval niet de Stichting Loterijverlies beslag heeft gelegd, maar de besloten vennootschap Loterijverlies B.V.

Conservatoir of executoriaal beslag

Terug naar de beslaglegging. In de eerste plaats is het interessant om vast te stellen om wat voor soort beslag het gaat. Grof gezegd, zijn er twee soorten beslag: conservatoir en executoriaal beslag. In het eerste geval is er sprake van een ‘bewarend’ beslag. Als het bijvoorbeeld gaat om een bankrekening, dan wordt daarmee het saldo ‘bevroren’ tot het moment dat er in een (bodem)procedure is komen vast te staan welk bedrag er verschuldigd is. Bij executoriaal beslag ligt dat anders. In dat geval is er al een rechterlijke uitspraak geweest en wordt er (executoriaal) beslag gelegd met als doel om tot executie over te gaan om zodoende betaling van de veroordeling te krijgen. In het voorliggende geval is er nog geen sprake geweest van een veroordelend vonnis, zodat het hier waarschijnlijk om conservatoir beslag gaat.

Derdenbeslag

Daarnaast is het interessant om vast te stellen waarop beslag is gelegd. Er kan bijvoorbeeld beslag worden gelegd op roerende zaken (bijv. een auto of waarde volle schilderijen), op onroerende zaken (zoals een woning of een appartement) en op vorderingen (bijvoorbeeld spaargeld op een bankrekening). Uit de verschillende berichten die hierover circuleren, blijkt dat er ‘beslag is gelegd bij de financiële instellingen die zaken doen met de Staatsloterij, waaronder huisbank ING’. Vermoedelijk gaat het dus om een conservatoir derdenbeslag onder banken op ‘al hetgeen de Staatsloterij te vorderen heeft van de betreffende bank’. Anders gezegd; op het saldo van de bankrekening van de Staatsloterij.

Verlof tot het leggen van beslag

Beslag mag je niet zomaar leggen. Daarvoor heb je toestemming nodig van de (voorzieningen)rechter. Deze toestemming wordt ‘verlof’ genoemd en wordt verkregen door het indienen van een verzoekschrift waarin wordt verzocht om beslag te mogen leggen. Dit verzoekschrift moet door een advocaat worden ingediend. In dit verzoekschrift wordt uitgelegd (i.) waarom de verzoeker beslag wil leggen, (ii.) voor welk bedrag, (iii.) of er verweer bekend is, en (iv.) waarop beslag gelegd wil worden. De verweerder (in dit geval de Staatsloterij) wordt bij de behandeling van dit verzoek niet gehoord en heeft daarmee dus geen mogelijkheid om daartegen verweer te voeren.

In de praktijk wordt het verzoekschrift door de rechter ondertekend, voorzien van een stempel van de rechtbank en per fax geretourneerd, waarmee het verlof een feit is. Een inhoudelijke behandeling vindt dus niet plaats. De rechter toets slechts (oppervlakkig) of aan de wettelijke vereiste is voldaan en of de vordering aannemelijk is geworden. Is dat het geval, dan wordt het verlof in de regel verleend en dan de deurwaarder op pad worden gestuurd om het beslag daadwerkelijk te leggen.

Opheffen van beslag

Als het beslag eenmaal ‘ligt’, dan wil de beslagene (in dit geval de Staatsloterij) vanzelfsprekend zo snel mogelijk van dit beslag af. De Staatsloterij heeft al laten weten naar de rechter te zullen gaan om het beslag op te heffen. Maar hoe werkt dat? En op welke grond kan een beslag worden opgeheven? In de wet is bepaald dat een rechter een beslag kan opheffen als ‘summierlijk van de ondeugdelijkheid van de vordering’ is gebleken. Daarvoor zal de Staatsloterij een opheffing kort geding moeten starten. Daarnaast is in de wet bepaald dat een beslag opgeheven moet worden als er voldoende vervangende zekerheid wordt gesteld. In de praktijk zal deze zekerheid bestaan uit het stellen van een bankgarantie ten gunste van de beslaglegger.

Wordt vervolgd

Hoe nu verder? Kennelijk is de datum voor het opheffingskort geding al bepaald: vrijdag 10 maart 2017 om 10.00 uur. Wordt ongetwijfeld vervolgd.